fot. Marcin Szambelan „Marszull” / studiobitambutam.pl
Geneza
To nie jest hip-hop. Rozmowy to cykl książek z obszernymi wywiadami z najważniejszymi postaciami rapowej sceny. Od DJ-a 600V, Abradaba i Pei, przez Włodiego, Pezeta i Łonę, po Palucha, Sariusa i Taco Hemingwaya.
Do tej pory ukazało się już sześć tomów, w których na łącznie blisko 2500 stron udzieliło się aż 100 osób. Szaleństwo – biorąc pod uwagę, że wydając w 2018 roku pierwszy tom, nie nazywałem go nawet pierwszym tomem, bo nie planowałem, że kiedykolwiek powstanie drugi…
Cała historia rozpoczęła się w marcu 2016 roku, kiedy to dostałem propozycję, aby współtworzyć polski odpowiednik kultowego tytułu Ego Trip’s Book of Rap Lists. Prace jednak w zasadzie nie posuwały się naprzód, przez co w pewnym momencie wpadłem na pomysł, by zrobić książkę z wywiadami. Wywiad był moją ulubioną formą dziennikarską, spełniałem się w niej, lecz w internecie już wtedy dążono do coraz krótszych treści, co nie pozwalało mi się w pełni wykazać. Chciałem przeprowadzać pogłębione rozmowy z ludźmi, którzy mnie ciekawią.
Prace nad pierwszym tomem
Ku mojemu zadowoleniu, współautorzy zaakceptowali moją wizję. Wkrótce wyselekcjonowaliśmy bardzo różnorodną listę gości, trzymając się dość luźnego klucza doboru, który zakładał, że po prostu zapraszamy tych, których życiorysy z dowolnego powodu nas interesują.
Pierwszym, historycznym wywiadem, który przeprowadziłem na potrzeby TNJHH. Rozmowy, był wywiad z Marcinem „Tytusem” Grabskim, założycielem wytwórni Asfalt Records. Następnie miałem przyjemność rozmawiać m.in. z Bilonem, Steezem czy Stasiakiem.
Książka nabierała kształtów, aż w lipcu 2017 roku, gdy brakowało nam tylko jednego z zaplanowanych 30 wywiadów, pozostali dwaj autorzy zrezygnowali z dalszych prac. Zostałem sam ze swoimi 10 wywiadami. Wkrótce zaprosiłem do współpracy Bartka Strowskiego, którego talentu dziennikarskiego byłem dużym fanem. We dwóch (i z pomocą fotografa Maćka Boguckiego) udało nam się doprowadzić projekt do końca, a do obsady dołączyły takie tuzy jak Kasta, Kosi, Pezet czy Włodi.
2016, wywiad ze Steezem, fot. Maciej Bogucki
2017, Bartek Strowski rozmawia z Żabsonem, fot. Maciej Bogucki
Premiera
Po wielu przygodach w czerwcu 2018 roku TNJHH. Rozmowy wreszcie ukazało się na rynku. Mimo że zupełnie nie wiedzieliśmy z Bartkiem, na co się nastawiać, szybko okazało się, że nasza książka jest strzałem w dziesiątkę. Entuzjastycznie pisano o niej m.in. w „Polityce”, „Rzeczpospolitej” czy „Wprost”.
Zewsząd spływały na nas pochwały, książka bardzo dobrze się sprzedawała (i była już czterokrotnie dodrukowywana). Po kilku latach od premiery średnia ocen czytelników na lubimyczytac.pl wynosi 7,6/10, a na goodreads.com – 4,22/5. Fani domagali się więcej, tak że nie pozostało nic innego, jak pójść za ciosem i wydać sequel.
Dlaczego taki tytuł?!
Pierwszy tom powstawał w dużym chaosie, wiele się po drodze zmieniało. Gdy książka była prawie gotowa, trzeba było w końcu wymyślić tytuł. Zwróciłem się z prośbą o pomoc do Rafała Grobla, jednego z bohaterów książki, a zarazem speca od marketingu.
Po intensywnej burzy mózgów Rafał zasugerował, że można by przewrotnie nawiązać do słynnej wypowiedzi Piha. Zauważył bowiem, że wielu z moich i Bartka rozmówców zajmuje się równolegle innymi rzeczami niż hip-hop, stąd sformułowanie „to nie jest hip-hop” pasowało jak ulał. Ot, cała filozofia.
Na pewno nie należy traktować tego tytułu dosłownie i nie należy przywiązywać do niego przesadnej wagi. Kolejne tomy ukazywały się pod tą samą nazwą głównie dlatego, że… się przyjęła i nie było sensu kombinować. TNJHH. Rozmowy to zbiór obszernych wywiadów utrzymanych w biograficznej konwencji – i nie ma co się doszukiwać w tytule drugiego czy trzeciego dna.
PS Z Pihem żyjemy dobrze. Co więcej, białostocki raper był jednym z rozmówców czwartej części, a oba spotkania z nim wspominam świetnie.
Tom drugi i kolejne
Mieliśmy pójść za ciosem – i poszliśmy. Już we wrześniu 2019 ukazał się drugi tom, a w nim m.in. unikatowy wywiad z Taco Hemingwayem. Pod koniec 2020 roku wydaliśmy z Bartkiem tom trzeci, a w latach 2021–2024 już samodzielnie stworzyłem jeszcze trzy części.
Formuła niby ta sama, lecz każdy następny tom stał na coraz wyższym poziomie. TNJHH. Rozmowy to moje oczko w głowie, stąd nieustannie pracowałem nad rozwojem warsztatu i poświęcałem niezliczone godziny na research, dzięki czemu moje wywiady trwały niekiedy nawet ponad 8 godzin. Dążyłem do tego, by w atmosferze zaufania wydobyć z rozmówców to, czym nie podzieliliby się z nikim innym i nigdzie indziej. Mam nadzieję, że stanąłem na wysokości zadania.
Chcesz wiedzieć więcej?
Po pełną historię TNJHH. Rozmowy odsyłam do nowej książki pod tytułem Byłem tam (premiera w lutym), w której wprowadzam Cię za kulisy spotkań, dzieląc się mnóstwem wspomnień, anegdot i szczegółów.
Zapraszam również oczywiście do sprawdzenia sześciu tomów z wywiadami – wszystkie są dostępne w sprzedaży, również w promocyjnych zestawach, a z fragmentami każdej rozmowy zapoznasz się na tej stronie.
Udanej lektury i pięknie dziękuję za wsparcie!
